اصول و قواعد معناشناسی واژگان فقهی در تفسیر تسنیم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی قم

چکیده

معناشناسی روشمند واژگان فقهی قرآن، نقش بسزایی در درک مراد الهی از معنای آن‌ها دارد. یکی از کارهای ارزشمند آیت‌الله‌جوادی آملی در تفسیر تسنیم قاعده‌مند کردن روش شناسایی معنای دقیق واژگان فقهی است. تفسیر تسنیم برای معناشناسی واژگان فقهی قرآن و کشف مراد الهی از معنای واژه، به سه اصل مهم توجه کرده است: 1) شناسایی معنای لغوی واژۀ فقهی؛ 2) کشف معنای قرآنی واژۀ فقهی؛ 3) شناسایی معنای اصطلاحی واژۀ فقهی. در تفسیر تسنیم برای‌آنکه هر اصل به صورت روشمند ارائه شود چند قاعدۀ مهم رعایت و درمجموع چهارده قاعده ذیل این سه اصل آمده است. در این مقاله دربارۀ این اصول و قواعد صحبت می‌کنیم تا خوانندگان با روش درست و جامع معناشناسی واژگان فقهی قرآن کریم آشنا شوند که یکی از ابتکارات علمی آیت‌الله‌جوادی آملی در تفسیر تسنیم است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Principles and Rules of Defining the Jurisprudential Words in Tasnim Interpretation

نویسنده [English]

  • Mohammad Khamegar
Assistant Professor, Islamic Sciences and Culture Academy, Qom
چکیده [English]

Methodical definition of Quran jurisprudential words plays an important role in the understanding of the divine intention of the meaning of these words. One of the Ayat Allah Javadi’s worthy works in Tasnim Interpretation is that he sets rules for finding the proper meaning of the jurisprudential words. There are three principles, in Tasnim Interpretation, for determining the meaning of Quran jurisprudential words: (1) recognizing the lexical meaning of the jurisprudential word; (2) discovering the Quranic meaning of the jurisprudential word; (3) recognizing the idiomatic meaning of the jurisprudential word. In Tasnim Interpretation, fourteen rules, following the three principles, has been observed to present the principles in a methodical way. In this paper, we discuss these principles and rules to present the reader with the correct and comprehensive method of defining the jurisprudential words of Quran, which is one of the scholarly innovations of Ayat Allah Javadi in his Tasnim Interpretation.
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • rules of definition
  • jurisprudential words
  • Tasnim Interpretation
قرآن کریم.
جوادی آملی، عبدالله (1379)، تفسیر تسنیم،  مرکز نشر اسراء، قم.
جوادی آملی، عبدالله(1386)، سرچشمه اندیشه،  مرکز نشر اسراء، قم.
جوادی آملی، عبدالله(1389)، ادب فنای مقربان، مرکز نشر اسراء، قم.
سیوطى‏، جلال‌الدین ( 1421)، الإتقان فی علوم القرآن‏، دار الکتاب العربى، بیروت.‏
صدر، محمد باقر (بی تا)، دروس فی العلم الاصول، نشر اسلامی، قم.
طبرسى، فضل‌بن‌حسن (1406)‏، مجمع البیان فى تفسیر القرآن،‏ دار المعرفة، بیروت.
طوسی، ابوجعفر محمد بن الحسن (بی تا)، التبیان فی تفسیر القرآن دار احیاء التراث العربی، بیروت.
مظفر، محمد رضا (بی تا)،  أصول الفقه، انتشارات اسماعیلیان، قم.
نجفی، محمد حسن (بی تا)، جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام، دار احیاء التراث العربی. بیروت.